|
|
Գլխավոր էջ » 2010 » Մայիս » 8 » ՆԱՐԵ ՄԱՅՐԻԿԸ
|
ՆԱՐԵ ՄԱՅՐԻԿԸ
(Ճշմարիտ եղելություն)
 Ա մեն օր աշխատավայրից տուն
վերադառնալիս Մուրացանի անվան բանուկ փողոցում հանդիպում էի
մի ծեր, դալկահար կնոջ, որը դանդաղ քայլում էր` անցորդներին
ուշադիր զննելով: Ալեհեր կին էր, իմ կարծիքով` մոտ 90 տարեկան:
Քայլում էր մտազբաղ և հաճախ որևէ տղամարդ անցորդի երկար զննելով`
հարցնում էր.
– Որդի, դու սև խալ չունե՞ս արդյոք ձախ ուսիդ:
Հարցն
իրոք շատ տարօրինակ էր, իսկ ես (մեղա քեզ Աստված) կարծում էի, թե
երևի ծերացած, ցնորված կին է: Պատկերացրեք, նույն կարծիքին էին
փողոցի երիտասարդները, որոնք երբեմն ծաղրում էին նրան և կատակներ
հղում ծեր կնոջը: Երբեմն ծերերը երիտասարդներին սաստում էին, որ
մեծերի հանդեպ անպատշաճ կատակներ չանեն, բայց դե,
երիտասարդությունը սիրում է միշտ էլ խենթություններ:
Աստիճանաբար իմ հետաքրքրությունը սառեց այդ ծեր թափառող կնոջ
հանդեպ, քանի որ երբեմն նրան հանդիպում էի մի քսանամյա աղջկա
ուղեկցությամբ և ենթադրում էի, որ երևի թոռնուհին է և ուղեկցում
է, որպեսզի նրան զերծ պահի անցորդների հետ անհաճո հանդիպումներից:
Սակայն մի օր նորից իմ հետաքրքրությունը կրկնապատկվեց այդ ծեր կնոջ
հանդեպ: Նորից դուրս էր եկել փողոց և իր մեղմիկ, դողդոջուն
քայլերով նույն սովորական հարցն էր տալիս անցորդ տղամարդկանց.
«Որդի’, դու սև խալ չունե՞ս արդյոք ձախ ուսիդ» : Տեր Աստված, այս
կինը ինչ-որ ցնորվածի նման չէ, այս խոսքերի ներսում ինչ-որ մի
գաղտնիք կա, որը ես չեմ հասկանում: Եվ ահա մի օր ինձ համար պարզ
դարձավ այդ ծեր կնոջ խոսքերի իմաստը:
Նորից աշխատավայրից
վերադարձել էի և սովորականի նման նախքան տուն գնալը խանութներից պետք է
գնումներ կատարեի և հետո գնայի տուն: Խանութի մոտ նորից հանդիպեցի այդ ծեր
կնոջը, քայլում էր մայթով և իր սովորական հարցն էր ուղղում տղամարդկանց:
Հանկարծ նրան մոտեցավ այն նույն աղջիկը, որին ես կարծում էի իբրև թոռնուհի,
և նեղսրտած հարցրեց.
– Այ Նարե մայրիկ, ինչու՞ ես նորից մենակ դուրս
եկել փողոց, հոգնեցի քեզ փնտրելով: Իսկ երիտասարդներին սկսեց բացատրել.
–
Նա ցնորված կին չէ, այլ փնտրում է իր զավակին, որին կորցրել է Դեր Զորի
անապատներում 1915 թվականին: Թուրք մարդասպանները սպանել են ամուսնուն և
երեք երեխաներին, իսկ չորրորդ զավակին, որը դեռ մեկ տարեկան չկար, ձեռքից
խլել են, իր աչքի առաջ թլպատել և տարել: Այդ կինը վիրավոր է եղել և,
ուշագնաց լինելով, ընկել է: Թուրքերը, կարծելով նրան մահացած, թողել են,
հեռացել: Պատահականությամբ նա կենդանի է մնացել, արաբների օգնությամբ
բուժվել և տարիներ հետո հայրենադարձվել Մայր Հայաստան:
Լսելով
երիտասարդ աղջկա այդ հակիրճ բացատրությունը` ես ինքս ինձ շատ
նախատեցի` իմ նախնական սխալ եզրակացության համար, և չգիտեմ`
ամոթի՞ց, թե՞ վշտի զգացումից խորին հարգանքով լցվեցի այդ Նարե
մայրիկի հանդեպ:
Անցան ամիսներ և նույնիսկ տարիներ, ես այլևս չէի
հանդիպում Նարե մայրիկին: Կարծում էի, թե արդեն մահացել է, բայց Նարե մոր
հարևանուհի աղջկա պատմածն ապրում էր իմ հիշողության մեջ: Տանջվում էր
հոգիս, տանջվում էի ես:
Տեր աստված, ինչպիսի վշտերի կարող է դիմանալ հայ
կինը, ինչպես է դիմացել և ապրել այդ ահավոր ողբերգությունը: Մի՞թե խղճի
զգացումը երբեք չի տանջել թուրք մարդասպաններին, մի՞թե անմեղ մարդկանց
սրախողխող անող այդ մարդիկ կարող են իրենց մարդ անվանել:
Մի օր Նոր
Արեշի փոքրիկ շուկայում հանդիպեցի Նարե մայրիկի հարևանուհի ջահել աղջկան,
որն արդեն հասուն կին էր դարձել` երեխան գրկին: Մոտեցա, հարցրի Նարե
մայրիկի մասին: Նա ինձ, իհարկե, չճանաչեց, բայց ասաց, որ Նարե մայրիկն իրոք
վաղուց է մահացել, իսկ մի նոր Նարե իր գրկում է: Իր աղջկա անունը Նարե էր
դրել:
Պատմությունը վերջացավ, բայց Նարե մայրիկի կրած վիշտը ապրում էր
իմ սրտում և կապրի, քանի դեռ թուրք մարդասպանների գործած ոճիրն իր արժանի
գնահատականը չի ստացել, քանի դեռ նրանց հետնորդները դեռ չեն մարդացել...
Մարդ մնալը և մարդ դառնալը շա՛տ, շատ է դժվար:
1972թ. Հովհաննես Փարպեցի
|
|
Դիտումներ: 921 |
Ավելացրեց: karoline2010
| - Վարկանիշ -: 0.0/0 |
| Մեկնաբանություններն ընդամենը՝: 0 | |
|
|
|
|
|
|
| Օրացույց |
 |
 | | « Մայիս 2010 » | | Երկ | Երք | Չոր | Հնգ | Ուրբ | Շաբ | Կիր | | | | | | | 1 | 2 | | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 29 | 30 | | 31 |
| |
|
