|
Դպրոցականի սննդակարգը` լիարժեք, բազմազան և բնական
ՄՏԱՎՈՐ ԱՇԽԱՏԱՆՔ ԿԱՏԱՐՈՂ ՅՈՒՐԱՔԱՆՉՅՈՒՐ ԴՊՐՈՑԱԿԱՆԻ ՍՆՈՒՆԴԸ ՊԵՏՔ Է ՊԱՐՈՒՆԱԿԻ ՍՊԻՏԱԿՈՒՑ Մաքուր սպիտակուցը երեխային հարկավոր է օրական ընդամենը 80-90 գրամ, սակայն սննդի մեջ պարունակվում է ոչ թե մաքուր տեսքով սպիտակուցը, այլ սպիտակուց պարունակող միացությունները, որոնց միջից մարսելու ընթացքում օրգանիզմն ՙառանձնացնում է՚ անհրաժեշտ սպիտակուցները: Ինչպես մենք արդեն նշել ենք, սպիտակուցի բարձր պարունակություն ունեցող սննդամթերքն անհրաժեշտ է տալ երեխային նախաճաշի և ճաշի ժամանակ: Առավոտյան շիլային ցանկալի է ավելացնել կաթ, մածուն ու հաց: Ճաշի ժամանակ մսին կամ ձկին կարելի է ավելացնել կարտոֆիլ կամ մակարոնեղեն, ինչպես նաև բանջարեղեն` սպիտակուցները ավելի լավ յուրացնելու համար: Մինչդեռ ընթրիքին հարկավոր է հրաժարվել սպիտակուց պարունակող մթերքից: Օրգանիզմը դրանք երկար է մարսում, հետևաբար մարդն այդ պատճառով գիշերը վատ է քնում: Որոշակի դեր է տրվում վիտամիններին, որոնք ապահովում են երեխայի աշխատունակությունն ու պատասխանատու են առողջության համար: Տարիքով վիտամինների պահանջը երեխայի մոտ մեծանում է, բայց ոչ շատ:
ՎԻՏԱՄԻՆՆԵՐ/ՏԱՐԻՔ 7-13 ՏԱՐԵԿԱՆ А 1,5 մգ - 1,5մգ В1 1,4 մգ - 1,7 մգ
В2 1,9 մգ - 2,3 մգ
В6 1,7 մգ - 2,0 մգ
РР 15 մգ - 19 մգ
С 50 մգ - 60 մգ
Անշուշտ, անհնար է վերահսկել աշակերտի օրգանիզմ նման չափաբաժինների հոսքը: Սակայն հնարավոր է և ավելին` անհրաժեշտ է սննդակարքի մեջ ներառել վիտամիններով հարուստ միրգն ու բանջարեղենը, ինչպես նաև հյութերն ու կաթնամթերքը: Իհարկե, դպրոցականի սննդակարգի բաղադրությունը չի սահմանափակվում սպիտակուցներով ու վիտամիններով: Այս դեպքում հարկավոր է հաշվի առնել երեխայի օրգանիզմի տարիքային պահանջները մակրոնուտրիենտների մեջ (կենսաբանորեն էական տարրեր): Բացի 90 գրամ սպիտակուցներից անհրաժեշտ են ճարպեր (86.8 գ) և ածխաջրեր (301.8 գ): Բացի այդ, պետք է հիշել հանքային աղերի, միկրոէլեմենտների, ֆլավոնիդների և այլ նյութերի մասին, որոնք անհրաժեշտ են երեխայի պատշաճ աճի ու զարգացման համար: Հացն ու հացահատիկային ապրանքները (7-13 տարեկան երեխաների օրական չափաբաժինը` 220 գ) պարունակում են վիտամիններ, հանքային նյութեր, չհագեցված ճարպաթթուներ: Ընդեղենը (ոլոռ, լոբի, ոսպ), բրինձը, կարտոֆիլն ու ձավարեղենը (200 գ) երեխայի օրգանիզմին կտան հանքանյութեր, վիտամիններ: Չնայած այս մթերքում գերակշռում են ածխաջրերը, դրանք նույնպես համարվում են հիանալի սպիտակուցային աղբյուր: Բանջարեղենն ու միրգը (600 գ) նույնպես կապահովեն երեխայի օրգանիզմը վիտամինների (մասնավորապես վիտամին C), հանքային միացությունների անհրաժեշտ քանակով: Մեծ դեր են խաղում դրանցում եղած Ա-կարոտինը, բիոֆլավոնոիդները, ֆոլաթթուն: Կաթը, կաթնամթերքը (570 գ) սպիտակուցների, ճարպերի և կալցիումի, ֆոսֆորի, ցինկի, յոդի, B2 և B12 վիտամինների հիանալի աղբյուր են: Միսը (140 գ) ձեր երեխային կտա սպիտակուց և B խմբի վիտամիններ, ինչպես նաև կարևոր միկրոէլեմենտներ` երկաթ ու ցինկ: Ձուն հարուստ է բարձրարժեք սպիտակուցով ու լեցիտինով, վիտամիններով ու հանքային նյութերով: Երեխան պետք է շաբաթը երկուսից չորս անգամ մեկ ձու ուտի: Ձուկը (շաբաթական 1-2 անգամ` 40 գ) կապահովի օրգանիզմը յոդով, այն պարունակում օմեգա -3 ճարպաթթուներ, մսից ավելի հարուստ է B6 և PP վիտամիններով: Սառը քամվածությամբ բուսական յուղերը (արևածաղկի, եգիպտացորենի, ձիթապտղի) պարունակում է կարևոր չհագեցված թթուներ: Շատ կարևոր է սննդամթերքի ճիշտ ընտրությունը: Բանջարեղենը, միրգը, միսը, ձուկը, ձուն պետք է պարզապես թարմ լինեն:
|
|
Օրացույց |
|
| « Ապրիլ 2024 » | Երկ | Երք | Չոր | Հնգ | Ուրբ | Շաբ | Կիր | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 29 | 30 |
| |
|